Η 29η Οκτωβρίου, έχει καθιερωθεί σαν παγκόσμια ημέρα της ψωρίασης. Η ψωρίαση, είναι ένα συχνό, αυτοάνοσο, μη μεταδοτικό χρόνιο νόσημα που παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις και που προσβάλει το 2% του πληθυσμού, παγκοσμίως.
Η ψωρίαση είναι ένα νόσημα που προσβάλλει κυρίως το δέρμα, αλλά όχι μόνον….μπορεί να προσβάλλει και τις αρθρώσεις…..Τα άτομα που έχουν εντόπιση ψωρίασης στο τριχωτό της κεφαλής και στα νύχια, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν ψωρίαση και στις αρθρώσεις. Η προσβολή των αρθρώσεων, αρχικά συνοδεύεται από πρωινή δυσκαμψία που υφίεται με τις κινήσεις και βαίνει προοδευτικά επιδεινούμενη με την δημιουργία παραμορφώσεων στα τελικά στάδια που μειώνουν την λειτουργικότητα των αρθρώσεων και προκαλούν άλγος.
Εκτός από την προσβολή του δέρματος και των αρθρώσεων, οι ψωριασικοί ασθενείς θεωρείται ότι έχουν μια γενικευμένη φλεγμονή μέσα τους, με αποτέλεσμα να έχουν αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης νοσημάτων όπως έμφραγμα, υπέρταση, ταχυκαρδία, διαβήτης, εγκεφαλικό και άλλα. Για το λόγο αυτό, τα άτομα με ψωρίαση, πρέπει να υποβάλλονται σε τακτικό έλεγχο με εξετάσεις για καρδιαγγειακά νοσήματα (καρδιολογικός έλεγχος κάθε 2 έτη) όπως και ετήσιο γενικό check-up. Θα πρέπει να ελέγχουν το σωματικό τους βάρος, να τρέφονται υγιεινά, να μη καπνίζουν να περπατούν και όσο μπορούν να ελέγχουν τα επίπεδα του άγχους τους.
Εδώ θα πρέπει να διαχωρίσουμε την ψωρίαση από την ψώρα….η ψωρίαση όπως ήδη αναφέρθηκε, είναι ένα άγνωστης αιτιολογίας νόσημα, χρόνιο που θεωρείται αυτοάνοσο, δηλαδή ο οργανισμός στρέφεται εναντίον του δέρματος και το καταστρέφει, ενώ η ψώρα είναι ένα λοιμώδες, έντονα κνησμώδες, μεταδοτικό νόσημα, που οφείλεται σε ένα μικροοργανισμό, στο άκαρι της ψώρας και που μπορεί κάποιος να το κολλήσει σε οίκους ευγηρίας, νοσοκομεία, μέσα μαζικής μεταφοράς, ξενοδοχεία, ξενώνες, οίκους ανοχής και γενικότερα σε μέρη όπου δεν τηρούνται υψηλές συνθήκες υγιεινής…..άρα δεν υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα στα δύο νοσήματα….
Το κακό είναι ότι οι ασθενείς με ψωρίαση, αργούν να προσέλθουν στον ιατρό είτε διότι δεν γνωρίζουν, είτε διότι αισθάνονται άσχημα, είτε γιατί είναι απληροφόρητοι. Επίσης, πολλές φορές μπαίνει λάθος διάγνωση. Εχει υπολογιστεί ότι η καθυστέρηση στην διάγνωση της ψωρίασης φτάνει στα δύο έτη ενώ στην ψωριασική αρθρίτιδα η καθυστέρηση από την εμφάνιση των συμπτωμάτων ως την διάγνωση, φτάνει τα 5 έτη.
Από τους ασθενείς με ψωρίαση, το 44% ανέφερε πόνο στις αρθρώσεις ενώ το ποσοστό αυτό είναι 89% στους ασθενείς με ψωριασική αρθρίτιδα. Οι κυριότερες εντοπίσεις της ψωρίασης είναι το τριχωτό της κεφαλής και οι αγκώνες ενώ της ψωριασικής αρθρίτιδας, τα γόνατα. Ο κνησμός στους ασθενείς με την ψωρίαση,είναι έντονος και βασανιστικός και πολλές φορές, είναι το κύριο σύμπτωμα, που επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα της ζωής τους και οδηγεί μεταξύ άλλων, σε κακό ύπνο, νευρικότητα και επιδείνωση της ψωρίασης από το διαρκές ξύσιμο.(φαινόμενο Koebner). Το 67% των ασθενών με ψωρίαση και το 74% των ασθενών με ψωριασική αρθρίτιδα, αναφέρουν κνησμό.
H ψωρίαση, αξιολογείται με βάση κριτήρια κλινικά και υποκειμενικά που αφορούν τον ασθενή και άλλα που αφορούν τον ιατρό. Υπάρχουν πάνω από 40δείκτες αξιολόγησης της ψωρίασης που υπολογίζουν την έκταση με βάση το πάχος,την απολέπιση, την ερυθρότητα και το ποσοστό του σώματος που καταλαμβάνει η νόσος ενώ υπάρχουν και οι δείκτες ποιότητας ζωής που αντικατοπτρίζουν το πόσο επηρεάζει η ψωρίαση την καθημερινότητα των ασθενών όσο και την λειτουργικότητα τους. Για να γίνουν κατανοητά τα πιο πάνω, φανταζόμαστε μιαψωρίαση που καταλαμβάνει μικρή επιφάνεια του σώματος, αλλά είναι εντοπισμένη στα χέρια σε μία σερβιτόρα ή ένα μάγειρα, στο πρόσωπο σε μια ηθοποιό ή στην ευαίσθητη περιοχή σε μία νέα γυναίκα….άρα δε πρόκειται μόνο για την έκταση του νοσήματος αλλά και για την εντόπιση του, όπως και το πώς την εκλαμβάνει το ίδιο το άτομο, κάτι που έχει να κάνει κυρίως με τον ψυχισμό του,την παιδεία του, την ιδιοσυγκρασία του και τις επιδράσεις του περιβάλλοντος, εργασιακού και κοινωνικού περίγυρου…..σχεδόν το 1/4 των ασθενών με μικρή έκταση νόσου,αναφέρει σημαντική επίπτωση στην ποιότητα ζωής. Οι Ελληνες ασθενείς με ψωρίαση, δηλώνουν ως πιο σοβαρά συμπτώματα, τον κνησμό και την απολέπιση.Υπάρχει μια μυριάδα καινούργιων θεραπειών για την ψωρίαση, που αντικατοπτρίζει τις καινούργιες γνώσεις που έχουμε αποκτήσει στην αιτιοπαθογένεια και τους μηχανισμούς τη νόσου. Τα αποτελέσματα των θεραπειών είναι πλέον εντυπωσιακά με τους ασθενείς να καθαρίζουν τελείως από η νόσο τους,ενώ όσοι έχουν αρθρίτιδα, απολαμβάνουν πλέον μια ζωή χωρίς συμπτώματα και πολύ καλή ποιότητα. Επίσης, αρχίζοντας τις θεραπείες έγκαιρα, προλαβαίνουν τις παραμορφώσεις των αρθρώσεων που επέρχονται με την πάροδο του χρόνου. Το πρόβλημα είναι ότι βεβαίως, αυτές οι θεραπείες χρειάζεται να λαμβάνονται συνεχώς για να έχουν το κατάλληλο αποτέλεσμα…..πάντως οι θεραπείες της ψωρίασης, θεωρούνται απόλυτα ασφαλείς ώστε να λαμβάνονται διαρκώς χωρίς κανένα πρόβλημα, ενώ ευτυχώς καλύπτονται ακόμα εξ’ ολοκλήρου από τα ασφαλιστικά ταμεία, παρά το μεγάλο τους κόστος….
Παρ’ όλα αυτά οι προκλήσεις είναι διαρκείς…..σε μια πρόσφατη έρευνα μεταξύ των ψωριασικών ασθενών αναδείχθηκε πως το 50% εξ’ αυτών, εξέφρασε ανησυχία για την μακροχρόνια ασφάλεια όλων των συστηματικών θεραπειών,(δηλαδή εκείνων που χορηγούνται είτε από το στόμα, είτε με τη μορφή ενέσεων ή ενδοφλέβια…). Το 46% των ασθενών δήλωσε πως η χρήση των διαθέσιμων θεραπειών έχει βαρύτερες επιπτώσεις για αυτούς απ ’ότι η ίδια η νόσος ενώ το 85%,δήλωσε πως υπάρχει ανάγκη για νέες θεραπείες….
Συμπερασματικά, η παγκόσμια ημέρα ψωρίασης, είναι μια αφορμή για να σκεφτούμε πάνω στο πρόβλημα της ψωρίασης, τις θεραπευτικές προκλήσεις αλλά και τους νέους ορίζοντες που ανοίγονται στο αινιγματικό αυτό νόσημα…