Ως δερματοπάθειες του χειμώνα, ορίζονται εκείνες που είτε προκαλούνται, είτε επιδεινώνονται από τις χειμερινές συνθήκες, δηλαδή το κρύο και τη συννεφιά. Αυτές που προκαλούνται, είναι μεταξύ άλλων:

• η κνίδωση εκ ψύχους, δηλαδή η αλλεργία στο κρύο,
• το φαινόμενο Raynaud, όπου τα άκρα γίνονται σκληρά, μπλε, ψυχρά και σκάνε υπό την επίδραση του ψύχους σε συνδυασμό με κακή κυκλοφορία και
• οι χιονίστρες και η χείμετλα, που είναι κάτι παρεμφερές με το Raynaud.

Στις δερματοπάθειες που επιδεινώνονται τον χειμώνα, ανήκουν κυρίως η ψωρίαση, η ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα) και η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα. Η ψωρίαση είναι αυτοάνοσο νόσημα που προσβάλλει από το 1 ως 3% του πληθυσμού παγκοσμίως και χαρακτηρίζεται από την παρουσία πλακών παχιών με λέπι και κοκκινίλα που καταλαμβάνουν την επιφάνεια του δέρματος. Επίσης, συχνά προσβάλλονται τα νύχια και οι αρθρώσεις, ενώ τα τελευταία χρόνια έγινε γνωστό ότι η ψωρίαση συνυπάρχει αλλά και είναι μέρος του λεγόμενου μεταβολικού συνδρόμου που χαρακτηρίζεται από παχυσαρκία, αυξημένο δείκτη μάζας σώματος, σάκχαρο, υπερλιπιδαιμία, υπέρταση, καθώς και αυξημένη ευπάθεια σε καρδιαγγειακά νοσήματα και εγκεφαλικό. Προσοχή στο άγχος, καθώς επιδρά καταλυτικά στο να εκδηλωθεί η ψωρίαση!

Υπάρχουν δύο μορφές ψωρίασης, η νεανική που εμφανίζεται στην ηλικία μεταξύ 20 και 30 ετών ή νωρίτερα και η όψιμη που εμφανίζεται μετά τα 40. Η νεανική ψωρίαση είναι πιο επιθετική και βαρύτερη νόσος, ενώ μπορεί να παρουσιάσει και περισσότερες επιπλοκές. Ευτυχώς, σήμερα έχουμε στα χέρια μας μια πληθώρα θεραπειών, που αν χορηγηθούν εγκαίρως, εξαφανίζουν ακόμα και τις πιο βαριές και ανθεκτικές μορφές ψωρίασης και το κυριότερο προλαμβάνουν τις συννοσηρότητες, δηλαδή την αρθρίτιδα, το έμφραγμα, την φλεγμονή του εντέρου και την κατάθλιψη, πριν αυτές εκδηλωθούν.

Το έκζεμα οφείλεται στην υπερβολική ξηρότητα του δέρματος και σε γενετικά προδιατεθειμένα άτομα, λόγω της απώλειας της σχετικής υγρασίας της επιδερμίδας που συμβαίνει τους χειμερινούς μήνες. Είναι συχνότερο σε παιδιά και ηλικιωμένους αλλά και σε άτομα ενδιάμεσης ηλικίας, ειδικά σε εκείνα που είτε λόγω επαγγέλματος είτε λόγω κάποιου χόμπι έρχονται σε επαφή με ερεθιστικούς ή χημικούς παράγοντες. Πλέον, ακόμα και στα πιο δύσκολα περιστατικά εκζέματος έχουν αναπτυχθεί επαναστατικές θεραπείες αλλά και βιολογικοί παράγοντες!

Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, χαρακτηρίζεται από ξηροδερμία και απολέπιση από το κεφάλι, ενώ στο πρόσωπο εκδηλώνεται στο λεγόμενο ‘Τ’ του προσώπου, δηλαδή στα φρύδια, στο μεσόφρυο, στα πλάγια της μύτης και του στόματος, πίσω και μέσα στα αυτιά και στο στήθος. Στα σημεία αυτά βγαίνει εξάνθημα που χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα και απολέπιση ενώ υπάρχει ιδιαίτερος κνησμός. Υπάρχουν παλιές και κλασικές θεραπείες που εξαφανίζουν το πρόβλημα ενώ απαιτείται και θεραπεία συντήρησης γιατί υπάρχει τάση επανεμφάνισης.

Τέλος, είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως η ακμή επιδεινώνεται ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες, πιθανότατα λόγω:

• τους άγχους, που είναι πιο έντονο τον χειμώνα,
• της έλλειψης ήλιου και
• της πιο πλούσιας και περιέχουσας πολλά λιπαρά δίαιτας που συνήθως ακολουθούμε τους χειμερινούς μήνες.

Ευτυχώς, σήμερα χάρη στις θεραπείες που διαθέτει στα χέρια του ο δερματολόγος, μπορεί να θεραπεύσει και τις πιο δύσκολες και εκτεταμένες μορφές ακμής, ενώ επεμβατικές θεραπείες, όπως ο καθαρισμός του προσώπου, τα peelings, η  δερμοαπόξεση και η φωτοδυναμική θεραπεία με μπλε φως, βοηθούν αποτελεσματικά!